در نوشته قبلی ام گفتم که فرهنگ ایالات متحده آمریکا خیلی متکثر هست و همین ما ایرانی ها را در ارتباط با آنها گیج می کند. می خواهم در این نوشته و نوشته بعدی یک مقداری به ریشه این موضوع بپردازم. با توجه به این که از بدو تاسیس این کشور، به رسمیت شناختن آزادی های فردی و جمعی مرام پدران بنیانگذارآمریکا- به خصوص بنجامین فرانکلین- بوده، خرده فرهنگ های متنوعی در آن کشور رشد کرده. انواع و اقسام مذاهب و آیین ها و.... توانستند خرده فرهنگ خود را در داخل این کشور گسترش بدهند. سبک های زندگی متنوع در آن شکل گرفته. سبک های تربیتی بسیار متنوعی هم در آن واحد در آن دنبال می شوند. در اوایل قرن ۲۱ که ما آمریکا بودیم دایم در رادیو و تلویزیون صحبت از بازی گرگم به هوا بود. تاکید می کردند که به هنگام بازی گرگم به هوا حتما یک بزرگتر باید ناظر باشد که بچه ها به هم آسیب نزنند. به نظر من خیلی لوس می آمد. می گفتم ما یک عمری این بازی را کردیم و کسی هم آسیب ندید. اما آنها می گفتند در آمریکا بچه ها به هنگام بازی همدیگر را بدجوری هل می دهند. داشتم برای خودم نتیجه می گرفتم که آمریکایی ها بچه های خود را زیادی لای پنبه بزرگ می کنند که با پدیده عجیبی مواجه شدم: از آن سو هم اردو های تابستانی ای بودند که بچه ها را تا حد شکنجه در سختی قرار می دادند.مثلا روی بچه عسل می ریختند و جلوی کندو می ذاشتند تا زنبور ها نیش بزنند. یا والدینی بودند که هندونه و خربزه را با چاقوی قصابی توی دهان بچه یکی دو ساله می ذاشتند. معتقد بودند که بچه باید این جور بار بیاد تا دست و پا چلفتی و ترسو نباشه! این همه تفاوت در طرز تربیت باعث می شه که شخصیت های خیلی متفاوت و متضادی در این مملکت بزرگ بشوند. در ایران یا ترکیه یا اروپا این همه تفاوت نیست. گستره محدودی از رفتارها در کشورهای ما هنجار تلقی می شه و اگر کسی خارج از این گستره باشه از طرف خود جامعه آن قدر به او تذکر داده می شه که مجبور بشه مثل بقیه باشه.
در آمریکا چون به آزادی ها و انتخاب های شخصی بهای زیادی داده می شه سبک های زندگی و سبک های تربیتی و
درنتیجه شخصیت های خیلی متنوعی به وجود می آید.
سی سال پیش در ایران، جامعه به فرد و خانواده دیکته می کرد چه میز ناهارخوری ای باید بخرد، در هنگام عروسی چه کادویی بدهد و.... وای به حال کسی که این دیکته ها را جدی نمی گرفت. همچین چپ چپ نگاهش می کردند و چنان پشت سرش صفحه می گذاشتند که انگار با او پدرکشتگی دارند. الان مردم بیشتر قبول می کنند که بذارند بقیه سبک زندگی شان را خود انتخاب کنند.
----------------
در ایران هم از مردم و هم از تحلیلگران سیاسی اظهارات و پیش بینی های بسیار قاطع و به دور از شکی درمورد عملکرد سیاستمداران آمریکا و کشور های اروپایی می شنویم. به خصوص با قاطعیت و با لحنی که می خواهند افراد ساده اندیش را از رویا پردازی بیدار کنند با شدت و حدت تمام می گویند که این حکومت ها فقط به منافع خود می اندیشند و بنابراین فلان کار را خواهند کرد یا نخواهند کرد.
البته که هر کس یا حکومت عاقلی به فکر منافع خویش هست اما این که منافع را در چه تعریف می کند چندان بدیهی نیست. مثل کشور ما نیست که حرف، حرف یک نفر باشه و بقیه ملزم به اطاعت از آن حرف باشند.
صاحبان کارخانه اسلحه سازی منافع خود را در چیزی می بینند که متضاد با (به طور مثال) صاحبان کارخانه های داروسازی است. هردو هم قوی هستند و می خواهند و می توانند برخی از سیاستمداران را تحت تاثیر قرار دهند.
به علاوه، هر کدام از این کشورهای دموکراتیک علاوه بر دو سه حزب اصلی و حاکم -که تجسم «سیاست پدر ندارد» هستند- چند حزب فرعی هم دارند که چندان شانس وسهمی در قدرت ندارند اما ایده آل های خودشان را دارند. برخی از این حزب های فرعی اتفاقا خیلی هم فاشیست هستند و از بس تندرو هستند جامعه پذیرای آنها نمی شود. اما برخی از آنها آرمانگرا هستند. افرادی همچون خود من عضو آن می شوند تا دغدغه هایشان را (مانند حفظ محیط زیست، حقوق زنان، حمایت از آموزش و پژوهش، حقوق کودکان و....) مطرح کنند. اما چون دون شان خود می دانند که در برخی از بازی های کثیف سیاست وارد شوند، چندان شانسی برای صعود به بالای دنیای سیاست ندارند. اما این به آن معنی نیست که این نوع احزاب هیچ نقشی ندارند. این احزاب در جریان سازی و گفتمان سازی، نقش کلیدی دارند. گاه که احزاب اصلی می بینند که گفتمان یکی از آنها چنان قوی شده که می تواند رای ها را به سمت خود سرازیر کند، خواسته یا ناخواسته گفتمان آنها را بر می گیرند و بخشی از دغدغه های آنها را عملی می سازند.
اگر افرادی داشتیم که این سیستم را بشناسد و دیپلماسی بلد باشد، می توانست در راه رسیدن به اهدافمان کمک مهمی باشد.
خطابم به آنهاست که با گفتن این که «اینها همه شان به فکر منافع خودشان هستند» به زعم خود همه بچه های رویا پرداز بی تجربه را واقع بینی می آموزند! اینی که شما می گید که در ردیف «از کرامات شیخ ما چه عجب! دست باز کرد و گفت وجب!» هست. اگر خیلی کارتان درست هست یکی را پیدا کنید که ساختار درونی این قدرت ها را بشناسد، بداند که هرکدام مزه دهانشان چیست و منافع را در چه تعریف می کنند و بعد هم بتواند به خوردشان دهد که منافع آنها همانا در راستای خواسته های ماست. اگر بلد نیستید دیگه این همه ژست همه-چیز-دان نگیرید. بگذارید تا شاید برخی از جوان ها با سعی و خطا بتوانند این مهارت ها را بیاموزند. شاید هم با زرنگی منبعی یافتند که با مطالعه آن بتوانند سریع بیاموزند و نیاز به سعی و خطا هم نباشد.
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک تویتر گوگل